Η Ιστορία του Φραπέ

Με έκπληξη διάβασα σήμερα σε άρθρο της ελευθεροτυπίας την Ιστορία του φραπέ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα ο λαϊκός μύθος λέει πως ο φραπέ ανακαλύφθηκε τυχαία κατά την διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης του 1957. Ο κ. Δημήτρης Βακόνδιος, πωλητής στο περίπτερο καφέδων και προϊόντων επεξεργασμένου γάλακτος του εισαγωγέα Ανδρέα Δρίτσα, κατά την διάρκεια διαλείμματος και μη διαθέτοντας ζεστό νερό έβαλε στιγμιαίο καφέ Nescafe σε ένα σέικερ μαζί με κρύο νερό και ζάχαρη, τα κούνησε και δημιούργησε τον πρώτο καφέ φραπέ. Όπως ο ίδιος δήλωσε μετά από χρόνια, δε μπορούσε να συνειδητοποιήσει πως ένα απλό πείραμα τον οδήγησε στην εφεύρεση του διασημότερου αναψυκτικού στην Ελλάδα. Η λέξη frappe μάλιστα προέρχεται από την Γαλλική γλώσσα και σημαίνει χτυπημένος ή ανακατεμένος

Στο παρελθόν έτυχε να ακούσω ή να διαβάσω κι άλλες ιστορίες από επίδοξους γηραιούς σερβιτόρους ή μπάρμαν που επιθυμούσαν να οικειοποιηθούν την ανακάλυψη του φραπέ αλλά απλά κινούνταν στη σφαίρα της φαντασίας. Αξίζει, αναφορικά και μόνο, να παραθέσω την εξής

"Μπάρμαν" έμπλεξε τον καφέ με το γάλα και αντί για μιλκ σέηκ δημιούργησε το λεγόμενο...ΦΡΑΠΟΓΑΛΟ! Ο σερβιτόρος που ήταν απορροφημένος στο τραγούδι του Έλβις που έπαιζε στο τρανζίστορ ώστε να το τραγουδήσει στην ξανθιά πελάτισσα με το μίνι 3/4 που του... χαμογέλασε πηγαίνει το αποτυχημένο μιλκ σέηκ σε έναν φοιτητή που περίμενε μια κόκα-κόλα, ενώ η κυρία με το σκυλάκι τον ρώταγε επίμονα γιατί αργεί τόσο πολύ το μιλκ σέηκ της.....

Καθώς το άρθρο της ελευθεροτυπίας παρουσιάζει τα κατασκευασμένα ιστορικά γεγονότα που κατεγράφησαν εκείνη την εποχή χωρίς ο συντάκτης να έχει επίγνωση του αληθούς παρασκηνίου, οφείλω, κάτω από την πίεση της ιστορικής ακρίβειας, να διατυπώσω την αληθινή προέλευση του φραπέ, χωρίς παρ' όλα αυτά να έχω τη παραμικρή διάθεση να διεκδικήσω αξιώσεις ή δάφνες εφευρέτη.

Τον Ιούλιο του 1957 τελειώσαμε τη φόρτωση 8,000 τόνων καφέ χαμηλής ποιότητας στο Curacao της Βραζιλίας και φύγαμε με προορισμό τη Θεσσαλονίκη. Παραλήπτες του φορτίου ήταν οι κομμουνιστικές κυβερνήσεις της Βουλγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας

250 μίλια ανοιχτά του Gibraltar ο καιρός μας ταλαιπωρούσε και διαπίστωσα ότι το πλοίο δεν είχε την σωστή επιστροφή. Παρέμενε σε συγκεκριμένη κλίση για αρκετή ώρα πριν το πλοίο επανέλθει στον άξονα. Ύστερα από διερεύνηση είδαμε ότι στο Νο 2 είχε σπάσει η σωλήνα του γλυκού ύδατος που περνούσε από μέσα και αφροί έβγαιναν από τα κουβούσια. Ήμουν σίγουρος οτί θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα με τους παραλήπτες. Περνώντας από το Gibraltar ενημέρωσα τους πλοιοκτήτες.

Φτάνοντας στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης εκπρόσωποι των 2 παραληπτών, των πλοιοκτητών και των ασφαλιστών πλοίου και φορτίου, μαζί με τελωνειακούς και λιμενικές αρχές επιβιβάστηκαν στο πλοίο για να επιθεωρήσουν την κατάσταση του φορτίου. Μαζί τους ήταν κι ένας Αρμένης έμπορος ο Εμμίν Καρδασιάν. Ανοίγοντας το Νο 2 αμπάρι διαπιστώσαμε ότι το νερό είχε καταστρέψει όλο το φορτίο, και ότι η κορυφή του αμπαριού ήταν καλυμμένη με αφρούς. Πήραν όλοι από κοινού δείγματα και ανεβήκαμε στο γραφείο μου να υπογράψουμε τα σχετικά έγγραφα. Κάποια στιγμή ένα μεγαλύτερο πλοίο πέρασε με μεγάλη ταχύτητα από δίπλα μας με αποτέλεσμα τα απόνερα του να μας κουνήσουν αρκετά και να κοπεί ένας κάβος μας. Άνοιξα την κουρτίνα του γραφείου μου να δω την κατάσταση στο κατάστρωμα και προς έκπληξη μου είδα τον Αρμένη έμπορα, που μέχρι εκείνη τη στιγμή νόμιζα οτι βρίσκεται στο γραφείο, να κατεβάζει ένα ποτήρι νερό στο αμπάρι να ανεβάζει αφρό, να προσθέτει νερό και ζάχαρη και να πίνει.

Η εκφόρτωση ξεκίνησε κανονικά στα άλλα 3 αμπάρια και μετά από 2 μέρες ένα συνεργείο καθαρισμού αποχετεύσεων κατέφθασε δίπλα στο πλοίο με ένα ολοκαίνουριο βυτιοφόρο.

Μαζί τους ήταν κι ο Αρμένης έμπορος με τους εκπροσώπους των παραληπτών και τον πράκτορα. Οι παραλήπτες με τη διαβεβαίωση του πράκτορα μου διευκρίνισαν ότι δεν έχουν καμία απαίτηση από το πλοίο ή τους πλοιοκτήτες και ότι θα παραλάμβαναν το φορτίο ως έχει. Μου παρέδωσαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και έδωσα άδεια στου βοθρατζήδεςνα αρχίσουν εκφόρτωση.

Μέσα σε μία εβδομάδα το αμπάρι είχε αδειάσει. Λίγο πριν την αναχώρηση μας έλαβα μία πρόσκλησή από μια διεθνή εταιρεία γαλακτοκομικών προϊόντων να παρευρεθώ στα εγκαίνια της Διεθνούς έκθεσης. Καθώς δεν είχα κάτι καλύτερο να κάνω εκείνη την ημέρα είπα να περάσω μια βόλτα. Με την είσοδο μου στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ με προσέγγισε μια από τις πολλές, ομοιόμορφα ντυμένες, κοπέλες που βρισκόταν διάσπαρτες στο χώρο και μου πρότεινε ένα δίσκο προσκαλώντας με να δοκιμάσω το νέο αναψυκτικό της εταιρείας. Το όνομα του Nescaffe Frappe.

Μετά τιμής

Καπετάν Απόστολος Φραππές.